Kiedy okres umowy leasingu dobiegnie końca, leasingobiorca ma prawo wykupić pojazd lub maszynę za określoną wcześniej wartość rezydualną (czyli wartość przedmiotu po zakończeniu jego amortyzacji). Standardowo jest to kwota dużo niższa od wartości rynkowej leasingowanego samochodu czy urządzenia. Jak przebiega procedura zakończenia umowy i wykupu? Czy leasingobiorca może stracić prawo do odkupienia danego przedmiotu? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w naszym poradniku.
Zajrzyj do zapisów umownych – znajdziesz tam opis procedur
Cała procedura zakończenia umowy leasingu i wykupu pojazdu czy maszyny jest dokładnie i przejrzyście opisana w umowie albo w dołączonych do niej Ogólnych Warunkach Umowy Leasingu (OWUL). Większość leasingodawców wymaga zapłacenia kwoty wykupu wraz z ostatnią miesięczną ratą. Część firm leasingowych stosuje też rozwiązanie polegające na tym, że po opłaceniu ostatniej z rat leasingu daje korzystającemu czas (na przykład 2 tygodnie) na przekazanie informacji o tym, że zamierza on nabyć przedmiot umowy za wartość wykupu. Nieliczni leasingodawcy, oprócz dokonania wpłaty na poczet wykupu oczekują od korzystającego, że dodatkowo prześle oświadczenie na piśmie o chęci skorzystania z prawa do wykupienia pojazdu lub urządzenia. Na szczęście jest to dość rzadka praktyka – zwykle wystarczy zapłacić kwotę wykupu razem z ostatnią ratą miesięczną.
Przypomnienia o możliwości wykupu przedmiotu umowy
Zazwyczaj leasingodawcy sami przypominają leasingobiorcom o prawie do wykupienia samochodu lub innego środka objętego umową. Często przesyłają przypomnienie razem z jedną z ostatnich faktur. W do leasingobiorcy zwykle trafia opis postępowania w przypadku zamiaru wykupienia przedmiotu. Zdarza się też, że firmy leasingowe wraz z przypomnieniem przesyłają gotowe deklaracje chęci skorzystania z prawa do wykupu. Takie dokumenty wystarczy podpisać i odesłać. Obecnie coraz częstszą praktyką wśród leasingodawców jest zamieszczanie przypomnień o kończącej się umowie w internetowych panelach obsługi klienta.
Zapłać kwotę wykupu, by dostać fakturę sprzedaży
Aby potwierdzić zamiar wykupienia pojazdu, nie wystarczy wyrażenie takiej woli. Konieczne jest też – o czym zostało wspomniane wcześniej – terminowe wpłacenie kwoty wykupu i pokrycie ewentualnych zaległości z umowy, jeżeli takie się pojawiły, na konto swojego leasingodawcy. Gdy firma leasingowa otrzyma środki należne za wykup pojazdu lub maszyny, wystawi fakturę sprzedaży środka trwałego, a następnie wyśle ją leasingobiorcy. Dołączy do niej również kartę pojazdu i wszelkie dokumenty potrzebne do jego rejestracji po wykupie.
Przekroczenie terminu wykupu z leasingu – jakie ma konsekwencje?
Chociaż umowy leasingu i OWUL określają procedury i konkretne daty związane z wykorzystaniem prawa wykupu, w praktyce traktuje się je dość luźno. Nie trzeba się więc martwić nieznacznym przekroczeniem terminu wykupu (na przykład o parę dni) albo spóźnieniem w złożeniu odpowiedniej deklaracji. Zazwyczaj leasingodawcy nie odmawiają prawa do wykupu, dlatego że nie wpłaciło się konkretnej kwoty terminowo. Zdarza się jednak, że niektóre firmy leasingowe naliczają dodatkową opłatę manipulacyjną za przekroczenie wyznaczonego terminu. Z tego powodu lepiej pamiętać o tym, by jak najszybciej załatwić wszelkie formalności związane z zakończeniem umowy i wykupem.
Jakie są przyczyny utraty prawa do wykupu?
Niedotrzymanie terminu realizacji wykupu jest – mimo swobodnego podejścia części finansujących do tej kwestii – niedotrzymaniem warunków podpisanej umowy. Niezłożenie deklaracji chęci wykupu i niezapłacenie wskazanej kwoty teoretycznie może skutkować wszczęciem procedury windykacyjnej. W takiej sytuacji finansujący zażąda zwrotu pojazdu i odbierze korzystającemu prawo do wykupu. Jest to jednak ostateczność, choć trzeba wiedzieć, że taki scenariusz może się wydarzyć.
Z kolei leasingobiorcy nierzetelni, którzy nie zapłacili zaległości związanych z zawartą umową leasingu, z pewnością stracą prawo do wykupu. Opłacenie wszelkich należności to warunek niezbędny do tego, by leasingodawca mógł wystawić fakturę sprzedaży, przenoszącą własność pojazdu lub urządzenia na korzystającego.
Problem z opłaceniem wykupu? Można rozłożyć płatność na raty
Kwoty wykupu najczęściej są symboliczne, stanowią na przykład 1-3% początkowej wartości przedmiotu umowy leasingu. Zdarza się jednak, że suma do zapłacenia może być znacznie wyższa, na przykład z powodu przepisów podatkowych dotyczących amortyzacji. W niektórych przypadkach sięga nawet kilkudziesięciu procent początkowej wartości. Jeżeli leasingobiorca ma kłopot z jednorazowym zapłaceniem dużej kwoty, leasingodawca prawdopodobnie umożliwi mu wydłużenie umowy leasingu, czego konsekwencją będzie zmniejszenie się ostatecznej kwoty wykupu. Chęć przedłużenia trzeba zgłosić przynajmniej kilka tygodni przed datą zakończenia umowy.
Procedury zakończenia umowy leasingu i wykupu są przedstawione w umowie i OWUL. Leasingodawcy sami przypominają klientom o kończącym się okresie leasingu i instruują, co powinno się zrobić, aby nabyć dany pojazd. Często dołączają gotowe deklaracje chęci skorzystania z prawa do wykupu. Przekroczenie terminów wpłat na poczet wykupienia przedmiotu nie musi skutkować utratą wspomnianego prawa. Może jednak wiązać się z dodatkowymi opłatami. Jeżeli masz jakiekolwiek wątpliwości dotyczące zakończenia leasingu i wykupu, zajrzyj do zapisów umownych lub skontaktuj się z finansującym. Pamiętaj, by zrobić to odpowiednio wcześnie, szczególnie jeśli planujesz wydłużyć okres umowy i rozłożyć wykup na mniejsze części do zapłacenia.